woensdag 21 januari 2009

Elève libre recensie

Elève libre
Joachim Lafosse.

Recensie uit De Standaard

Jonas is jong en hij wil wat. Een carrière als tenniskampioen, een eerste vriendinnetje, een toekomst. Maar het zit de zestienjarige Brusselaar niet mee. Voor het tennissen valt hij te licht uit. De school is de zittenblijver liever kwijt dan rijk. Papa draait de geldkraan dicht en mama blinkt uit in afwezigheid.

Jonas voelt de grond onder zijn voeten wegzakken en is maar al te blij dat hij door drie volwassenen wordt opgevangen. Vooral de dertiger Pierre (Jonathan Zaccaï) blijkt over het geduld en de kennis van zaken te beschikken om Jonas' zelfvertrouwen op te krikken en om hem als 'vrije student' klaar te stomen voor de middenjury.

Maar daar blijft het niet bij. Na de afgeleiden komen de verleidingstechnieken, na Camus de cunnilingus. De drie volwassenen houden er erg vrijgevochten ideeën op na en stimuleren Jonas om volop te experimenteren en seksueel te ontwaken.

Aanvankelijk polsen ze tijdens het eten al lachend of zijn nieuwe vriendin Delphine (Pauline Etienne) tevreden is over zijn bedprestaties. Maar even later kijkt hij samen met Pierre toe hoe Didier (Yannick Rénier) en Nathalie (Claire Bodson) orale seks hebben. 'Belangrijk is dat je zegt wat je wil. Zachter in de mond, fermer in de hand? Moet ze je kloten strelen?' doceert Didier.

Jonas slikt het allemaal. Te laat zal hij beseffen hoe onverantwoordelijk het bandeloze gedrag en de mooie praatjes van de volwassenen zijn. /Elève libre/ toont hoe het fout loopt als er geen grenzen worden getrokken.


Joachim Lafosse, de jonge Brusselse regisseur die internationaal doorbrak met /Nue propriété/, serveert geen hapklare brok. /Elève libre/ heeft zelfs een wat wrange nasmaak. Lafosse dicteert niet wat je van de zaak moet denken. Hij weigert te moraliseren, demoniseert niemand en verbloemt de verantwoordelijkheid van Jonas niet. /Elève libre/ is niet gedaan als de lichten in de zaal weer aangaan. De kijker krijgt huiswerk mee. Morele vraagstukken. Wie ontvlucht welke verantwoordelijkheid? Waar loopt het fout? En voor de vlijtigste studenten: wat is de rol van de consumptiemaatschappij en het klimaat dat ze creëert?

Het straffe van de zaak is dat de denkoefening vervat zit in een toegankelijke film. De ideeën provoceren, niet de beelden. De sobere, erg beheerste beeldvoering, de uitgekiende montage en het naturel van de acteurs zorgen ervoor dat de film veel minder zwaar op de maag ligt dan het onderwerp doet vermoeden. Lafosse combineert talent met lef. We hebben het laatste van hem nog niet gezien. (nr)

1 opmerking:

IV zei

Een paar dagen geleden hoorde ik op Klara ook een interessant gesprek met regisseur Lafosse (door Rondas?). Lafosse stelde daarin dat zijn film inderdaad handelt over "les limites de l'éducation". Dit vind ik een zeer boeiende onderzoeksvraag om in het film en/als geletterdheid-project te behandelen.

IV